Proof of concept, czyli PoC, jest zasadniczą częścią początkowej fazy każdego projektu. Jest to często pomijany aspekt w projekcie, który może przynieść odpowiedź czy w zasadzie jest sens uruchomienia prac nad projektem.
Czym dokładnie jest PoC? I jak podejść do tego etapu rozwoju produktu? W tym artykule podamy definicję proof of concept, odpowiemy na najważniejsze pytania i przedstawimy kilka najlepszych praktyk PoC, przypadków użycia i przykładów w branży IT.
Proces tworzenia oprogramowania składa się z wielu istotnych etapów, których nie można pominąć. Każdy etap jest kluczowy z punktu widzenia biznesu. Jedną z nich jest kompleksowe studium wykonalności i racjonalności pomysłu na wczesnym etapie, jest to etap który zapewnia już wystarczającą ilość danych do rozpoczęcia prac deweloperskich ale na tyle wczesny, że można jeszcze opracować PoC zanim rozpoczniemy kosztowne prac związane z wdrożeniem technologii i późniejszej implementacji.
Podobnie jak każdy pomysł, nowy pomysł na rozwój oprogramowania musi zostać zweryfikowany i przygotowany do reagowania na rzeczywiste problemy i wyzwania. Istnieje wiele sposobów, w jaki przedsiębiorcy mogą potwierdzić, że surowy pomysł nadaje się do zastosowania w praktyce. W jednym z poprzednich artykułów opisaliśmy MVP, ale dziś porozmawiamy o podejściu, które pozwala przetestować surowy pomysł bez ponoszenia większych kosztów.
Skupimy się na dowodzie koncepcji czyli Proof of Concept (PoC), jest to powszechna praktyka dla tych, którzy planują rozwój MVP lub dodają nowe funkcje do istniejącego produktu. Zdefiniujmy i wyjaśnijmy ten termin i rozważmy szczegółowo temat PoC w rozwoju oprogramowania.
Proof of Concept to nie tylko wymyślne określenie na etap rozwoju projektu. To studium wykonalności początkującego pomysłu na najwcześniejszych etapach projektu. Ostatecznie prowadzi do uzyskania potwierdzenia wiarygodności pomysłu i gotowości produktu do wprowadzenia na rynek.
Co ważne, podejście Proof of Concept w rozwoju oprogramowania pozwala zweryfikować, czy pomysł na produkt lub funkcję jest wykonalny i czy spełnia oczekiwania użytkownika. Również weryfikuje czy użytkownicy potrzebują danego produktu i czy rozwiąże ich potrzeby. Jest to sposób na potwierdzenie założeń projektowych, który może odnotować, jak może działać i jaka technologia jest wymagana do jego stworzenia. PoC obejmuje prowadzenie badań, pozwala zebrać wczesne opinie i wyeliminować ryzyko i błędy na późniejszych etapach cyklu życia SDLC czyli Software Development Life Cycle lub rozwoju produktu.
Proof of Concept jest z reguły wczesną początkową wersją całego projektu, lub części projektu, która stanowi nowy element do wdrożenia np. z powodu nowych funkcji lub wymagań, który ma wskazać czy wdrożenie ma sens i jest wykonalne a dodatkowo zweryfikować czy spełni ono wymagania użytkowników i spełni cele biznesowe. Jest to tania i szybka forma sprawdzenia wykonalności danego projektu niezależnie od skali, formy i technologii. Zapewnia szybką i pewną informację zwrotną o potencjale naszego projektu, która jest podstawą do podjęcia decyzji interesariuszy do uruchomienia projektu lub jego zakończenia.
Chociaż znaczenie dowodu koncepcji (PoC) dla powodzenia projektu jest jasne, to możesz zadawać sobie pytania w którym momencie projektu powinieneś wykonać dowód koncepcji? Załóżmy, że chcesz znaleźć dowody na to, że nowy pomysł może przetrwać próbę czasu, spełnić odpowiednie standardy branżowe i zainteresować interesariuszy i inwestorów (tj. dzięki faktom, które dodałeś do swojego pitch deck’u). W takim przypadku POC powinien podążać za etapem ideacji Twojego projektu.
Dlatego jest on zazwyczaj realizowany na wczesnym etapie, tuż przed lub na początku fazy odkrywania. Zapewni on cenne informacje zwrotne, pokieruje Cię we właściwym kierunku i pozwoli Ci ocenić pomysł z różnych i w większości przypadków nieoczekiwanych kątów.
Jednak nie każdy projekt wymaga dowodu koncepcji produktu IT, ponieważ niektóre opierają się na ogólnych lub już sprawdzonych pomysłach.
Więc do czego przydaje się PoC, kim są docelowi użytkownicy i osoby odpowiedzialne za wykonanie Proof of Concept oraz które projekty mogą uzyskać z tego najwięcej wartości?
Na podstawie naszego doświadczenia, głównym pytaniem, które należy zadać przed wyciągnięciem wniosków na temat dodania Proof of Concept do cyklu życia projektu, jest to, czy pojawiają się nowe wymagania, zmiany w przypadkach użycia? Czy pojawiają się wątpliwości związane z produktem cyfrowym, jego sposobu funkcjonowania, zapewnienia użytkownikowi usług lub interesariusze nie rozumieją idei produktu itp? Jeśli odpowiedź jest twierdząca, to należy wprowadzić PoC do projektu.
Przechodząc przez proces Proof of Concept (PoC) w rozwoju oprogramowania, zyskujesz wiele korzyści kluczowych dla sukcesu projektu:
Dzięki tym korzyściom PoC pomaga nie tylko w doprecyzowaniu wizji projektu, ale także w budowaniu funkcjonalnego, wydajnego i dostosowanego do potrzeb oprogramowania.
Teraz, gdy wiemy, czym jest PoC w branży IT, przyjrzyjmy się szybko, dlaczego ten proces jest istotny i jakie korzyści może przynieść w wytwarzaniu produktów cyfrowych. Niektóre z głównych korzyści dowodu koncepcji obejmują:
PoC zapewnia ocenę wykonalności biznesowej na wczesnym etapie, dzięki czemu redukuje ryzyka w tym niepowodzenia wprowadzenia produktu na rynek. Przejście przez PoC pozwala odpowiedzieć na kluczowe pytanie: czy ten pomysł jest warty uwagi z biznesowego punktu widzenia i czy zapewnia minimalny poziom zwrotu z inwestycji? Możesz zbadać wstępne dane i upewnić się, że istnieje problem lub potrzeba, który należy rozwiązać lub zaspokoić, że istnieje popyt na taką funkcję, produkt lub usługę, że istnieje zainteresowanie klientów i że rynek jest na to gotowy. Dlatego możesz użyć dowodów, aby zdecydować, czy chcesz zaangażować się finansowo i biznesowo w rozwój produktu cyfrowego.
PoC zapewnia weryfikację wykonalności technicznej. Dowód koncepcji pozwala upewnić się, że jest technicznie możliwe wprowadzenie takiego rozwiązania na rynek. Zweryfikowanie i znalezienie potencjalnych blokerów ułatwi iterację przed rozpoczęciem pełnego rozwoju.
PoC zapewnia minimalizację ryzyka związanego z technologią. Jest to sposób na uniknięcie ryzyka przed wykonaniem zadań deweloperskich. Pozwala nam zidentyfikować różne wąskie gardła i możliwe problemy na wczesnym etapie, ponieważ możesz zbadać potencjalne ścieżki rozwoju produktu, zajmując się optymalnym stosem technologicznym, skalowalnością rozwiązań, wydajnością, integracjami i innymi elementami wpływającymi na rozwój oprogramowania. Na tym etapie PoC zweryfikuje sens tworzenia oprogramowania w wybranych technologiach, odpowie na pytania odnośnie kosztów dewelopmentu w danej technologii vs innej technologii, dostępności specjalistów itd.
PoC pomaga w zmniejszeniu ryzyka finansowego co ważne, przejście przez dowód koncepcji wymaga znacznie mniej zasobów niż opracowanie pełnoskalowego i kompletnego produktu. W ten sposób możesz rozważyć za i przeciw inwestowania w projekt, obliczyć realistyczną ocenę potrzebnych wydatków i zasobów, a także potencjalny zwrot z inwestycji.
PoC to doskonalenie strategii biznesowej dzięki jasnemu zrozumieniu wszystkich powyższych punktów możesz lepiej kształtować strategię biznesową, wybrać odpowiedni model, dopracować zakres produktu, a także zebrać logiczne wymagania i specyfikacje, co z pewnością pomoże Ci w płynniejszym wprowadzeniu produktu lub MVP.
Prawidłowe znaczenie i cel dowodu koncepcji to zebranie wszystkich niezbędnych informacji i utworzenie fundamentu pod przyszły dewelopment produktu. Warto pamiętać, że powinien on przyczyniać się do realizacji celów firmy lub interesariuszy. Tak więc po uzyskaniu wykonalnych pomysłów na startup technologiczny nadszedł czas, aby sprawdzić, czy są wykonalne.
Przede wszystkim to prototypowanie i projektowanie rozwiązań. Po upewnieniu się, że projekt jest warty podjęcia próby wykonania go, czyli od odkrywania UX do oznaczania kamieni milowych, nadszedł czas, aby wdrożyć dokumenty biznesowe, scenariusze przypadków, wymagania itp.
Po wejściu w fazę przygotowania projektu należy wykonać makiety interfejsu użytkownika. Należy zademonstrować wszystkie funkcje, zdefiniować przepływ użytkownika. Najlepiej zrobić to opracowując makiety, szkielety UX, nawet szkice na kartkach papieru. Zazwyczaj następuje po nich tworzenie prototypów, które są klikalne lub interaktywne. Istnieje wiele narzędzi MVP, które mogą ułatwić tworzenie świetnego projektu MVP, najlepszym obecnie jest chyba Figma oraz Miro.
Następnie nadszedł czas na zbudowanie najbardziej podstawowej wersji przyszłego rozwiązania. Mamy na myśli stworzenie MVP oprogramowania, które stanowi podstawę pełnoprawnego rozwiązania gotowego do wprowadzenia na rynek. W tym momencie możesz zdecydować się na różne rodzaje MVP, które mogą różnić się złożonością i wymaganymi zasobami. Z reguły produkt będzie miał tylko minimalny zestaw podstawowych funkcji, które są w stanie rozwiązać problem użytkownika. Niemniej jednak musi być wolny od błędów i usterek, dlatego proces testowania QA ma kluczowe znaczenie. Gdy wczesna wersja rozwiązania zostanie dobrze przetestowana i będzie gotowa do startu, możesz przejść do jej uruchomienia. Następnie konieczne jest uzyskanie rzeczywistych opinii poprzez zaangażowanie małej grupy wyznaczonych użytkowników końcowych. Wnikliwe opinie od wszystkich zainteresowanych stron w pełni wyposażą Cię w potrzebną wiedzę na temat tego, co wymaga poprawy. Zbierając i analizując opinie użytkowników np. budując publicznie lub kontaktując się z odbiorcami, aby poznać ich punkt widzenia, możesz stworzyć naprawdę dopracowany produkt. Proces testowania MVP wskaże wady i nieefektywności, które mogły zostać przeoczone na początkowym etapie. Ostatecznym celem jest upewnienie się, że przewidywane rozwiązanie jest zgodne z oczekiwaniami użytkownika końcowego i interesariuszy.
Po przejściu przez proces dopracowywania po wydaniu MVP, nadchodzi moment, w którym zaczyna produkt żyć i spełniać oczekiwania użytkowników i interesariuszy. Jest to etap, który wymaga przejścia od MVP do pełnego produktu w sposób płynny i zorganizowany przechodzą do kolejnego etapu życia produktu. Podczas tworzenia całkowicie nowego produktu cyfrowego interesariusze prawdopodobnie będą oczekiwać, że będzie on skalowany z czasem. Dzięki dowodowi koncepcji (PoC) ta droga ma minimalną liczbę blokad i przeszkód, ponieważ zdefiniowaliśmy, wykryliśmy i usunęliśmy niepotrzebne lub niewykonalne funkcje już pierwszym etapie projektu IT.
Podsumowanie
Proof of Concept (PoC) to proces testowania pomysłu na wczesnym etapie projektu, aby zweryfikować jego wykonalność biznesową i techniczną. Pozwala ocenić, czy pomysł ma szansę na sukces na rynku oraz minimalizuje ryzyko finansowe i technologiczne. Dzięki PoC zyskujemy wgląd w potencjalne trudności oraz możliwości, co umożliwia lepsze zaplanowanie strategii, dostosowanie technologii i precyzyjne określenie potrzebnych zasobów. Jest to kluczowy krok w tworzeniu produktów cyfrowych, pomagający podejmować decyzje o dalszym rozwoju i inwestycji przy ograniczonych kosztach i czasie.